Medical Gaslighting [Thao túng tâm lý trong chăm sóc y tế]

Nếu bạn cảm thấy bác sĩ đang bỏ qua những lo ngại về sức khỏe của bạn, thì có thể bạn đang bị “medical gaslighting”.

Tác giả Heidi Godman, Executive Editor, Harvard Health Letter

Thuật ngữ “gaslighting” thường được áp dụng cho các mối quan hệ cá nhân, khi sự thao túng của đối tác khiến bạn nghi ngờ năng lực tinh thần, ý tưởng và cảm xúc của mình. Nhưng trong những năm gần đây, gaslighting cũng đã được công nhận trong các cơ sở y tế.

Gaslighting mô tả khi các Bs, nhân viên y tế dường như vô hiệu hóa hoặc phớt lờ mối quan tâm của bạn. Nó có thể liên quan đến việc chẩn đoán sai, điều trị chậm trễ và kết quả sức khỏe kém. Nó có thể làm tổn hại đến lòng tin của bạn vào hệ thống chăm sóc sức khỏe và khiến bạn ít có khả năng tìm kiếm sự chăm sóc hơn.

Nguyên nhân tiềm ẩn

Tại sao gaslighting xảy ra? Nó có thể là vô ý.

“Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể có kỹ năng giao tiếp kém, hoặc có ít thời gian để nói chuyện với bệnh nhân hoặc không đủ hiểu biết về y khoa để biết phải làm gì”, Tiến sĩ Jonathan M. Marron, bác sĩ và giám đốc đạo đức lâm sàng tại Trung tâm đạo đức y sinh học của Trường Y Harvard cho biết.

Việc thao túng y khoa cũng có thể bắt nguồn từ việc mắc một căn bệnh chưa được hiểu rõ, chẳng hạn như COVID kéo dài. “Việc thao túng y khoa cũng có thể xảy ra khi một người mắc một chứng rối loạn không có xét nghiệm chẩn đoán đơn giản”, Tiến sĩ Marron cho biết. Và có khả năng là nếu bác sĩ bối rối trước các triệu chứng của một người và cảm thấy khó chịu vì điều đó, bác sĩ có thể phản ứng bằng cách nói rằng các triệu chứng của người đó không quan trọng, phản ánh sự không chắc chắn hoặc bất an của chính họ.

Và thật không may, việc thao túng y khoa cũng có thể là kết quả của sự thiên vị có ý thức hoặc vô thức.

“Chúng tôi biết rằng có một lượng lớn sự thiên vị vô thức trong hoạt động y tế. Các nghiên cứu cho thấy những người thuộc nhóm thiểu số, đặc biệt là phụ nữ và người da màu, có nhiều khả năng không được coi trọng mối quan tâm hoặc câu hỏi của họ, điều này có thể liên quan đến kết quả sức khỏe tồi tệ hơn”, Tiến sĩ Marron cho biết.

🍀Tránh thao túng y khoa

Để tránh việc thao túng y khoa, Tiến sĩ Marron khuyên bạn nên đến cuộc hẹn với sự chuẩn bị tốt nhất có thể. Cân nhắc mang theo:

🌸nhật ký theo dõi các triệu chứng bạn đã gặp phải

🌸một cách diễn đạt ngắn gọn và chính xác về các mối quan tâm y tế của bạn

🌸một danh sách ngắn các câu hỏi dành cho bác sĩ lâm sàng

🌸một người bạn có thể hỗ trợ bạn, ghi chép và quan sát tương tác của bạn với bác sĩ lâm sàng.

Khi bắt đầu cuộc hẹn, hãy nói với bác sĩ lâm sàng rằng bạn có một danh sách ngắn các câu hỏi bạn muốn hỏi vào cuối cuộc hẹn (lưu ý rằng có thể không có đủ thời gian cho tất cả các câu hỏi). “Nếu bạn không biết phải hỏi gì, bạn có thể thử, ‘Nếu bạn ở vị trí của tôi, tôi nên hỏi gì ngay bây giờ?’ Đừng rời đi mà không hiểu kế hoạch tổng thể và các bước tiếp theo”, Tiến sĩ Marron nói.

 

🌏Mẹo để phát hiện hành vi thao túng tâm lý y khoa

Đôi khi rất khó để phát hiện hành vi thao túng tâm lý y khoa khi nó đang xảy ra, đặc biệt là nếu hành vi của bác sĩ lâm sàng là tinh vi hoặc nếu bạn cảm thấy ốm yếu hoặc căng thẳng. Bạn có thể giương 🚩Cờ đỏ🚩 cho các NVYT

🍀không lắng nghe hoặc ngắt lời bạn

🍀làm giảm các triệu chứng của bạn

🍀đổ lỗi cho các triệu chứng của bạn là do tuổi tác, giới tính, cân nặng, thói quen lối sống hoặc khuynh hướng tình dục của bạn

🍀nói rằng các triệu chứng của bạn có thể là do lo lắng, trầm cảm hoặc căng thẳng

🍀vội vã đưa bạn đến khám.

Một ví dụ điển hình là một người 70 tuổi lo lắng về việc đau nhức cơ thể nhiều hơn bình thường và suy nhược, bác sĩ lâm sàng của người này nói rằng có lẽ đó chỉ là do lão hóa, mà không yêu cầu bất kỳ xét nghiệm nào.

 

🌏Đối mặt với việc thao túng tâm lý

Tiến sĩ Marron cho biết một thách thức của việc thao túng tâm lý y khoa là hầu hết các bác sĩ lâm sàng có thể không cảm thấy họ làm điều đó. Điều đó tạo nên một nền tảng khó khăn nếu bạn nhận thấy rằng mình đang bị thao túng tâm lý. Làm thế nào bạn có thể đối phó trong thời điểm đó?

🌸Hãy lùi lại một bước. “Có thể có sự hiểu lầm giữa bạn và bác sĩ lâm sàng. Bạn có thể nói như vậy rồi diễn đạt lại câu hỏi hoặc yêu cầu của mình và xem liệu nó có nhận được phản hồi khác không”, Tiến sĩ Marron khuyên.

🌸Hãy nhờ bạn bè hỗ trợ. Có lẽ bạn bè của bạn có thể bảo vệ bạn và làm tăng độ tin cậy cho những gì bạn nói hoặc hỏi bác sĩ lâm sàng.

🌸Hãy chuẩn bị cho một số bất đồng. Nếu cuộc hẹn có vẻ không suôn sẻ, bạn có thể ghi lại những lo lắng của mình. “Gọi ra hành vi thao túng tâm lý là hợp lý. Nhưng hãy hiểu rằng đó có thể không phải là cuộc trò chuyện thoải mái nhất. Một số bác sĩ lâm sàng có thể cảm thấy họ đang bị tấn công. Hãy nói rõ rằng đó không phải là ý định của bạn”, Tiến sĩ Marron nói.

🌸Hãy tìm một bác sĩ lâm sàng khác. Nếu bạn và bác sĩ lâm sàng không thể đạt được giải pháp, có lẽ bạn nên chuyển sang bác sĩ khác. Bạn xứng đáng được điều trị tốt hơn. “Mọi người đều có quyền thay đổi bác sĩ lâm sàng hoặc xin ý kiến ​​thứ hai”, Tiến sĩ Marron nói. “Bạn và các thành viên trong gia đình càng nhận thức được điều này và cảm thấy được trao quyền thì khả năng nó gây ra tác động tiêu cực đến bạn càng thấp.”

Nguồn https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/what-to-do-about-medical-gaslighting