Paracetamol(Acetaminophen), 1 trong những loại thuốc được sử dụng rộng khắp trên toàn thế giới, hầu như ai cũng đã sử dụng thuốc này với mục đích giảm đau và hạ nhiệt độ khi bị sốt. Đây cũng là thứ thuốc được coi là có rất ít tác dụng phụ với liều điều trị nên được cung cấp không cần kê đơn ở hầu hết các nước. Vậy lịch sử của Paracetamol là như thế nào?
1878: Harmon Northrop Morse lần đầu tiên đã tổng hợp được paracetamol từ con đường giáng hóa p-nitrophenol cùng với thiếc trong giấm đóng băng.
1884: Hợp chất trắng không màu ở dạng tinh thể với vị đắng đặc trưng mà sau này được gọi là paracetamol được phát hiện tại đại học Strasburg bởi giáo sư Adolf Kussmaul với hai trợ lý Arnold Cahn và Paul Hepp . Phát hiện này có thể gọi là nhầm lẫn tuyệt vời trong sử dụng thuốc, và cũng thuộc diện hơi khai , vì tinh thể được tìm thấy trong nước tiểu của người bệnh sử dụng phenacetin với mục đích khử trùng đường ruột (phát nhầm thuốc, chữa ko được bệnh đường ruột thì lại ra món này).
1887: Friedrich Bayer & Co, công ty dược phẩm này chắc chắn các bạn đã nghe qua tên gọi vắn tắt Bayer, trong quá trình đa dạng hóa sản phẩm đã quyết định đưa ra dẫn chất 4-ethoxy, với tên phenacetin, như 1 thuốc thay thế, ít độc hơn so với acetanilide. Chính nhờ thuốc này mà Bayer đã vươn lên từ 1 công ty dược phẩm cỡ trung thành 1 trong những ông lớn như hiện tại.
1889: Đã có những kết luận khẳng định paracetamol là 1 chất được chuyển hóa của acetanilide, tuy nhiên do phenacetin đã được sử dụng đại trà nên kết luận này hầu như không đem lại sự chú ý từ cả giới khoa học lẫn người sử dụng.
1893: Bác sỹ von Mering kết luận việc sử dụng paracetamol dẫn đến tác dụng phụ về huyết học, trong đó có Methemoglobinemia , gọi tắt là Met-H (Căn bệnh này làm giảm khả năng vận chuyển oxy của máu. Do đó máu của người mắc bệnh có màu sẫm hơn so với máu của người bình thường. Hemoglobin là phân tử mang oxy được tìm thấy trong các tế bào máu đỏ). Dẫn đến trường hợp bệnh nhân bị xanh hóa, theo kiểu Mystique hay Hank trong Xmen vậy.
1950: Sản phẩm với sự kết hợp của paracetamol, aspirin và caffeine được giới thiệu tại thị trường Mỹ dưới tên Triagesic.
1955: Tuy nhiên gần như ngay sau đó có các báo cáo liên quan đến việc Triagesic có liên quan đến các bệnh liên quan đến máu, gây giảm 1 số lượng lớn tế bào bạch cầu nên sản phẩm đã bị cấm lưu hành. Phải đến năm 1955 sau khi các nghiên cứu chỉ ra paracetamol không hề có liên quan gì đến các thương tổn nói trên thì sản phẩm mới được đưa lại thị trường.
Ở Mỹ công ty McNeil đã giới thiệu Tylenol, và thành công rực rỡ. Có 1 điểm hay là thành công nổi bật của Tylenol là do một chiến lược marketing độc đáo. Thông báo cho các chuyên gia chăm sóc sức khoẻ về những tác dụng không mong muốn của Aspirin và yêu cầu họ đề nghị Tylenol cho những bệnh nhân dễ bị những tác động này, như là 1 kiểu đòn dưới thắt lưng với các hãng đang bán Aspirin vậy . Nhờ vậy mà Tylenol Elixir đã nhận được sự chấp nhận rộng rãi như là một lựa chọn an toàn và hiệu quả cho aspirin để giảm nhẹ cơn đau và sốt. Thành công đã khuyến khích McNeil phát triển các sản phẩm Tylenol khác sau này.
1956: viên Paracetamol 500mg kinh điển mà chúng ta thường thấy bắt đầu được bán ra tại Anh và ngay lập tức được ưa chuộng bởi khả năng giảm đau giảm sốt nhanh và có ít tác dụng phụ.
Hiện tại: Paracetamol đã được đưa vào danh mục thuốc thiết yếu của WHO và bán rộng rãi trên toàn thế giới, hầu như việc mua thuốc này không cần phải được bác sỹ kê đơn. Tuy vẫn có những cảnh báo đến tổn thương gan nếu sử dụng quá nhiều trong 1 thời gian dài hay có 1 vài ca quá liều dẫn đến tử vong khi sử dụng nhưng không thể phủ nhận các lợi ích do sản phẩm đem lại cho tất cả mọi người.
Tham khảo WHO
Ảnh Beachpackagingdesign, Wikipedia
