NEJM- Bệnh nhân bị thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch do kích thích kèm theo các yếu tố nguy cơ khác: Có nên kéo dài thời gian điều trị chống đông máu?
Tác giả Allan S. Brett, MD, bài review về nghiên cứu của Piazza G và cộng sự. N Engl J Med, tháng 8 năm 2025
Trong nhóm các trường hợp này, việc kéo dài thời gian điều trị chống đông máu làm giảm nguy cơ tái phát VTE.
Thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch (Venous thromboembolism VTE) thường được phân loại thành có kích thích hoặc không có kích thích; việc điều trị chống đông máu thường là ngắn hạn (ví dụ: 3–6 tháng) đối với các trường hợp có kích thích và dài hạn hơn hoặc không xác định đối với các trường hợp không có kích thích.
Tuy nhiên, một số bệnh nhân VTE có các yếu tố kích thích tạm thời cộng với các yếu tố nguy cơ tái phát kéo dài.
Để xác định liệu việc sử dụng thuốc chống đông kéo dài có mang lại lợi ích cho nhóm sau này hay không, các nhà nghiên cứu đã tiến hành một thử nghiệm có tài trợ của các công ty, với sự tham gia của 600 người trưởng thành bị VTE do nguyên nhân (ví dụ: liên quan đến phẫu thuật, chấn thương hoặc bệnh lý cấp tính) và có ít nhất một yếu tố nguy cơ kéo dài như béo phì, bệnh phổi mãn tính hoặc bệnh tim mạch, hoặc bệnh viêm mãn tính (ví dụ: viêm khớp, viêm mạch, bệnh viêm ruột hoặc nhiễm trùng mãn tính).
Sau ít nhất 3 tháng dùng thuốc chống đông liều chuẩn, bệnh nhân được phân ngẫu nhiên dùng apixaban liều thấp (2,5 mg x 2 lần/ngày) hoặc giả dược trong 12 tháng.
Bệnh nhân ung thư đang hoạt động hoặc đang bị chảy máu gần đây đã bị loại trừ.
🍀Kết quả chính:
Tỷ lệ VTE tái phát có triệu chứng ở nhóm sử dụng apixaban thấp hơn đáng kể so với nhóm dùng giả dược (1,3% so với 10,0%); không có trường hợp VTE nào tử vong.
Chỉ có một người, một người dùng apixaban, bị chảy máu được phân loại là nghiêm trọng — một khối máu tụ dưới màng cứng nhỏ liên quan đến chấn thương không cần nhập viện.
Chảy máu không nghiêm trọng có liên quan đến lâm sàng xảy ra thường xuyên hơn một chút ở nhóm dùng apixaban so với nhóm dùng giả dược (4,8% so với 1,7%; P = 0,06).
Nhận xét
Ở những bệnh nhân bị VTE khởi phát và có các yếu tố nguy cơ kéo dài, việc sử dụng thuốc chống đông kéo dài với apixaban liều thấp phần lớn đã ngăn ngừa tái phát.
Cân bằng lợi ích-tác hại thường sẽ nghiêng về việc sử dụng thuốc chống đông ở những bệnh nhân này, nhưng quyết định điều trị vẫn nên phản ánh nguy cơ chảy máu và sở thích của từng bệnh nhân.
Cách thức tiến hành sau 12 tháng vẫn chưa rõ ràng; có lẽ chúng ta nên cân nhắc xem các yếu tố nguy cơ “kéo dài” có còn tồn tại hay đã được giải quyết.
Piazza G et al. Apixaban for extended treatment of provoked venous thromboembolism. N Engl J Med 2025 Aug 30; [e-pub]. (https://doi.org/10.1056/NEJMoa2509426)